Mendhem Tresna

Posted by : Rachmawati 0 Comments


“Dino endi ya? Ana sing ngerti Dino ora cah?” Ana mbengok mbengok nggoleki Dino karo ekspresi sing aneh, lambene ngowoh ananging karo mesem, irunge bolongane loro, karo nari tor-tor, gawe rame suasan kelas kang lagi do spaneng mergo arep ana kuis ing salah sawijining makul dina iki. “Aku Na, ngopo?” Dino nyemauri Na karo suara khase, seko pojok kelas. “Eh Din, selamet yaa! Karya tulis ilmiahmu dadi juara 1. Aku bangga banget dadi nduwe kanca kowe.” jare Ana karo mlayu ning arahe Dino ngadek lan langsung ngrangkul Dino. “Iya iya matur nuwun dab, tapi ya aja ngene, biasa wae” jawabe Dino karo wajah datare. Dino kui bocahe pancen misterius, angel dibedek. Tapi yen masalah ilmu, aja tekon, Dino kuwi sugih kawruh, apa wae mesti weruh. Kabeh sekelas dho bengok kang wis kondang seko jaman baheula sampek Anang-Ashanty, cieeee, banjur kanca-kanca dho ngucapke selamet ning Dino. Pak Rudi kang lgi wae rawuh melu nyelameti Dino kang juara, nalika mlaku arep ning ruang kuliah mau Pak Rudi krungu suarane Ana sing bengok-bengok kaya bledhek suarane. Kanca-kanca wis dho ngucapne slamet, nanging mung aku thok sing durung ngucapne selamet. Aku seneng karo Dino. Lan saiki aku didepke karo kahanan kang kudu salaman, ndelok mripate karo ngomong “Selamet yo, endi traktirane?” aku grogi banget, grogi tingkat dewa. Kanca-kanca wis padha lungguh ning kursine dewe-dewe. Aku? Aja takon, aku isih bingung kudu kepiye, jantungku deg-degan kaya suara tabuhane gendang. Akhire aku ngewanekne ngomong “Selamet yo! Kowe pancen hebat!” kui omongan sing metu ning lambeku, bedo meneh karo ning atiku, “kowe pancen hebat banget isa dadi juara 1, karo isa menangne atiku.. #eeaa”, “iya, nuwun ya Tita” balese Dino karo mesem kang gawe tentreming ati. Rasane aku meh leleh gara-gara esem manise. Aku akhire salaman karo Dino. Aku deg degan banget. Luwih cepet.
Aku pancen seneng Dino wiwit semester 3. Saiki aku wis semester 5. Ora krasa yen saiki meh 3 tahun anggonku seneng karo Dino. Aku ora ngerti kenapa tresna sepisanku iki karo Dino. Dino wis gawe sarang tresna ning atiku, ananging sayange Jason gur mbangun sarange tanpa manggeni kui. Mak Jleb rasanya. Sakdurunge aku kuliah iki, aku durung tau seneng karo uwong. Dadi pacaran wae durung tau. Anehe  aku seneng karo uwong sing cuek masalah cinta-cintaan. Deweke fokus banget karo kuliahe. Aku ya ora tau krungu Dino seneng karo bocah. Akeh sing seneng karo Dino amergo deweke pancen tipe idaman (uluh-uluh). Tapi tetep wae deweke kekeuh karo prinsipe. Sokor koe para fanse Dino, hahah *ketawa jahat, eh aku kan yo fanse e. Mendadak amnesia.
Dino ora tau ngerti yen aku kui seneng karo deweke. Saben dina aku ngirimke layang tresnaku iki marang gusti kang maha kuaos. Yo ngono kae wis rasane mendhem tresno. Dino oh Dino. “Semangat terus yo Din, mugo-mugo apa sing mbok karepke kelakon. aammiinn” aku dungo karo nguasi Dino. Lho kok aku malah dungo? Iya, soale yen Dino sampe ora peka karo perasaanku, mugo dungo iki isa. Ya kabeh pancen wis ginaris dewe-dewe. Tanpa sengaja, aku lewat mading kang ana pengumuman lomba cerkak. Aku dadi tertarik melu iki. Aku pancen durung tau nulis-nulis kang migunani kanggo wong liya. Aku dadi kepikiran arep melu kui. Hadiahe ya lumayan. Anak kos pancen tertarik karo sembarang sing bisa ngisi dompet nalika tanggal tua ngene iki. Jenenge yo cah kos, cah kos juga manusia.
Aku bergulir ning dunya panyeratan iki. Aku pengen dadi wong kang migunani marang wong liyane. Senajan aku isih seneng Dino, tapi rasa senengku kui tak nggo ning hal-hal positip senajan to Dino tetep wae ora weruh yen aku tresna. Aku pancen ora tau nuduhke yen aku seneng Dino, Dino mesem nang aku wae aku wis seneng banget. Aku udu bocah kang gampang ngomong yen aku tresno karo wong sing tak senengi, senajan iki wis taun 2020, aku isih ngrasa yen ora patut bocah wadon ngomong tresno sikek. Kanca-kancaku wis biasa ngunu kui, jamane pancen wis bedha. Ternyata aku nemokke bakatku
Wis akeh karya-karyaku diterbitke ning majalah, wis dadi 2 novel. Alhamdulillah, aku wis berhasil. Selot suwe dina ina wis ceraki anggonku Wisuda. Fansku wis padha ngucapke selamet nalika aku upload foto yudisiumku ning instagraam. Kanca-kancakku akeh sing wis maca lan nduweni tulisan-tulisanku. Jarene tulisanku menginspirasi. Aku dadi semangat nulis-nulis maneh. Wisudaku bareng-bareng karo kanca sekelas. Peristiwa iki dadi rekor ning jurusanku, soale seangkatan wisuda bareng. Aku krungu-krungu Dino diundang neruske S2 ning kampus kulon kali. Wah tambah sukses ya Din. Semangat terus pokoke. Aku yawis ana pandangan arep neruske S2 jupuk sastra ning walanda. Aku meh mantepke nulis-nulis. Ben dadi wong kang migunani marang wong liya.
Percayaa, yen hasil kui orang ngianati usahamu. Aku ora kebayang mbiyen nalika kuliah arep dadi apa, aku nulis cerpen kae ya ora tenanan. Awale yo gur coba-coba. Jebul aku tertarik banget karo dunya pena iki. Wis ora krasa gelar master wis tak tampa, ananging aku lagi bingung meh neruske nang negarane wong apa mulih ning negaraku. Isuk iki aku nampa video call seko ibuk, ibu nguwei kabar yen ana kancaku sing mara nang omah. Jarene ibuk kancaku lanang. Aku bedek-bedek dewe kira-kira sapa sing wis sowan ning omahku. Bukane kabeh wis padha ngerti yen aku ora lagi ning omah? Kok ora nge-Line aku wae. Kan wis ana idku ning profil instagram. Kira-kira ana perlu apa ya? Aku dadi bedhek-bedhek dewe. Ibuk ngendika yen pengen ngerti perlune aku dikon bali, lha aku bingung ngopo kok kudu bali. Aku tekon ngeterke undangan, Ibu njawab ora. Kabar bahagia banget. Terus ibuk ngabari yen sedulrku, mamasku arep nikah wulan ngarep. Bisa ora bisa aku kudu bali omah.
“Assalamu’alaikum..” ana suara saka pintu omah ngarep. Aku langsung paham suarane sapa kui mau, kui suarane Dino. “Tapi masak iya Dino? Lha ana perlu apa Dino sowan nang omahku? Aku krungu-krungu yen Dino dadi dosen ning kampusku.” aku mbatin karo nglangkah ning pintu. “Wa’alaikum...” durung rampe yenku jawab saka suara ning walik pintu mau, aku kaget. Ternyata bener, Dino karo bocah wadon sing ayu tenan. Ah paling garwane Dino. Aku sedih. Sek tas 3 dina aku balik saka walandi. Dino lan sing tak kiro garwane mau tak kon melbu lungguh, aku nimbali ibuk ning mburi matur yen ana Dino kancaku sowan. Nalika ibu wis ning ngarep, Dino ngomong yen arep nembung aku minggu ngarep. Aku kaget sak kaget-kagete. Dino crita yen deweke wis maca cerpenku sing ceritane tentang curhatan perasaanku, cerpen sing aku melu lomba nalika aku semester 3 mbiyen. Ternyata Dino ya seneng aku sakdurunge aku nulis cerpen mau. Ah pancen sapa sing ngerti karo perasaane wong. Dino ora duwe instagraam tibake, makane ora ngerti yen aku ora ning omah. Sakwise kuliah kae Dino goleki aku, deweke arep ngomong. Gusti njawab dunga-dungaku selama iki. Kabeh mau pancen wis ginaris. Jodoh ora bakal kijolan. Kabeh wis ana wektune dewe-dewe.
“Ibu Tita!” suarane suster ning dokter kandungan buyarke lamunanku sing kelingan biyen nalika jaman kuliah. Aku dikancani Dino melbu ning ruang periksa.

Ancasipun Nyerat

Posted by : Rachmawati 0 Comments
Nyerat menika ngandharaken ide utawi gagasan mawi lesan. Ancasipun nyerat menika kaperang dados 5, inggih menika:
1.      Ekspresif
Inggih menika karangan ingkang wosipun kangge maringi pirsa raosipun panyerat utawi kangge  ngandharake raosipunn panyerat kadosta, cariyos  saking raosipun panyerat, geguritan,sekar,lsp (sumber: klik). Wonten ngadhap menika tuladhanipun:

Jaman
Dening: Muhammad Yamin

Jaman gègèr aku ngungsi ketèwèr-tèwèr
ndhelik sor ngèmpèr
ngerti-ngerti ketiban gèntèr
alah bapak balung saté
uripku ijèn-ijènan
nong-ning, nong nèng, nong ning, nèng nung

Rekasane urip jaman gègèr
ati ora jenjem mangan ora tentrem
turu ora bisa merem
pating jledhor bedhil mriyem
oh, Paiyem..Paiyem, bojoku sing mati kaliren
bubar nglairké anak wadon nalika perang ramé
mula bocah wadon mau dakjenengaké "Ramé"

Oh, Ramé Ramé kowé sakiki wis genti duwé
anak cacah lima semega-mega
urip jaman merdika enaké apa-apa ana
kliwat édan dadi brandhalan
ombèn-ombèn, mabuk-mabukan
tan ngerti bedhahing kamardikan

Aku tumbaling putuku
lelabuhan jebul aji watu
saiki jaman maju
apa-apa kolu
jaman mau wong urip sarwa kesusu
mlebu metu nèng hotel nyandhing wong ayu
lah bapak ra ngerti saru
sing nèng ngomah padha padu

Damèn-damèn, pari-pari
biyèn-biyèn, saiki-saiki
o, slamet-slamet
jamané bundhet ruwet
ora eling labuh labet

"E, Bocah-bocah... jaman rongèwu nèng ngarepmu. Mangsa borong, nèng
pundhakmu jaman dadi abang biru.
Aku ora ngaru siku, wis, simbah turu."
(sumber: klik)

Ing nginggil menika tuladhanipun seratan ekspresif. Kalebet seratan eksresif amargi panyerat kuciwa kaliyan para pemuda ingkang boten ngregani perjuangan para pahlawan. Temanipun gegutitan menika kuciwa saged ugi perjuangan. Wosipun amanat dhumateng para pemuda ingkang ngisi kamardikan.

2.      Informatif
Seratan informatif menika ancasipun badhe paring informasi utawi badhe caos uninga kangge tiyang ingkang maos utawi tiyang sanes. Tuladha seratan informatif menika wonten: pawartos, kalawarti, wara-wara, jurnal, lsp. Wonten ngandhap menika tuladha wara-wara:

 




Pandhangon : “Kenging menapa seratan menika kalebet seratan informatif?”
Jawab           : “Seratan menika paring informasi bilih warga desa Mulya diaturi tindak wonten adicara malem tirakan. Informasi wekdal lan papan menika sampun wonten lan sampun cetha.”



3.      Estetis
Tuladhanipun:
Pitutur bener iku,

sayektine apantes tiniru,

nadyan metu saking sudra papeki,

lamun becik nggone muruk,
iku pantes sira anggo.
(Serat Wulangreh Pupuh Gambuh )


Tembang-tembang menika salah sawijining tuladha ingkang gadhah ancas estetik.


4.      Argumentatif
Tembung argumentasi asalipun saking tembung ingkang gadhah ateges alesan. Argumrntasi menika jinis karangan ingkang paring alesan kang kuat kangge njejegake panemuane utawa kangge nolak penemune liyan. Jinis karangan menika mujudake kahanan kang kanthi bukti-bukti kang nyata. Karangan argumentasi gadhah  ancas kangge ngeyakinake ingkang maos, pramila wonten bukti-bukti supados nguataken panemu ingkang diandharake. (sumber: klik)
Titikanipun seratan argumentatif inggih menika:
a)      Ngandharaken kasunyatan lan dibuktikaken kanthi fakta
b)      Alesanipun menika kuat
c)      Ancasipun supados ingkang maos purun nampi panemune
d)     Analisis kanthi rasional


Tuladha :

BASA JAWA LAN BUDI PAKARTI

Basa Jawa menika gadhah relevansi kaliyan pendidikan budi pakarti. Kangge tuladhanipun, lare ingkang nyinau basa Jawi boten kraos ugi pikantuk pelajaran budi pakarti. Paling boten, lare menika saged mangertosi babagan unggah-ungguh ingkang dados salah satunggaling unsur penting wonten pendidikan budi pakarti. Lare-lare kala wau badhe luwih ngajeni tumrap tiyang sanes, kaliyan tiyang ingkang dipunjak micanten, ugi luwih ngajeni tiyang ingkang luwih sepuh saking piyambakipun.
Wonten ing kabudayan Jawi menika, kususipun ing basa Jawi, wonten kathah sanget bebasan ingkang gadhah unsur pendidikan budi pakarti, etika, moral, ingkang sejatosipun sampun diakui kaliyan bangsa Indonesia. Babagan menika amargi bebasan-bebasan ing basa Jawa menika ngandhut kapribaden manungsa ing Indonesia. Tegesipun, sedaya ingkang sae, ingkang endah ing pangraosan dipunungkapaken mawi tetembungan basa Jawi. wosipun lan unenipun tetembungan menika saged dipunpahami kaliyan bangsa Indonesia. Kangge tuladhanipun inggih menika bebasan:
1.      “gemi, nastiti, ngati-ati”

Gemi menika ateges boten boros, manungsa menika boten pareng boros wonten gesangipun, amargi boros menika kalebet tumindak ingkang boten sae. Nastiti menika ateges boten nyedhak kaliyan babagan ingkang angel, dados manungsa menika boten usah kangelan anggenipun ngadhepi gesang menika, nanging kedah usaha kemawon. Ngati-ati menika ateges ngedohaken awakipun saking tumindak ingkang ala (boten sae/kelentu), manungsa menika kedah miturut kaliyan mergi ingkang sae, manut kaliyan moral lan aturan ingkang wonten ing masarakat.

2. “tegen, mugen, rigen”

Tegen menika ateges boten ndamel tiyang sanes kuciwa,mliginipunipun ingkang dados semahipun, utawa dados tiyang menika kedah kurmat kaliyan garwanipun. Mugen ateges menawi tiyanng menika kedahipun saged dipercaya kaliyan tiyang sanes, utawi manungsa menika kedah saged nDadosaken tiyang sanes percaya kaliyan piyambakipun. Rigen menika ateges menapa ingkang dipuntindakaken menika saged nDadosaken manpangat kangge tiyang sanes.

3. “titi, rukti, rumanti”

Titi menika ateges tiyang menika boten pareng sembrana anggenipun tumindak. Rukti ateges manungsa menika kedah dadhah penampilan ingkang sae, pantes lan boten ngisin-isini. Dene rumanti menika ateges saged nyekapi, utawi menawi dados garwa ingkang sae menika kedah saged nyekapi kabetahanipun ngangge penghasilan ingkang punpikantuk.
(Sumber: klik)

Tuladha ing nginggil menika, panyerat paring seratan argumetatif babagan Basa Jawa Lan Budi Pakarti, panyerat sampun paring bebasan kangge bukti panemunipun panyerat supados ingkang maos menika percaya lan wusana tumindak menika jumbuh kaliyan ingkang dikarepaken panyerat.

5.      Persuasif
Seratan persuasif menika sepisanan ngandharaken gagasan ngangge alesan, bukti, utawa tuladha kangge ngeyakinake pamaos. Lajeng dibarengi ngangge ajakan, bujukan ,rayuan, imbauan utawi saran marang pamaos. Bedane seratan argumentasi kaliyan seratan persuasi menika bilih seratan argumentasi ingkang dados bakune yaiku salah benere gagasan / pendapat, menawi seratan persuasif ngarep - arep supados pamaos nindhaaken menapa ingkang dipunkarepaken kaliyan panyerat. (Sumber: klik)

Tuladhanipun:


                                (Sumber: klik)

Wonten tuladha ing nginggil, wonten seratan :saged nyegah kolestrol, nglancarake nguyuh lan awak wadi sehat”. Seratan menika saged mempengaruhi ingkang maos supados tumbas teh menika.